زهرا احمدی- سه شنبه‌های بدون خودرو كمپینی است با هدف استفاده كمتر از خودروهای تک ‌سرنشین تا از این طریق شهروندان، دست‌كم در روزهای سه‌شنبه به‌ جای استفاده از خودروی شخصی، گزینه‌های مفیدتری مثل دوچرخه‌ سواری، پیاده روی، استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی و حداقل استفاده از خودروی اشتراكی را برای كارهای روزمره جایگزین كنند.

ستاد اجرایی این پویش با هدف توسعه فرهنگ زندگی شهر دوستدار سلامت و محیط زیست، در دفتر محیط زیست و توسعه پایدار وزارت ورزش و جوانان جمهوری اسلامی ایران به همراه آیین نامه و دستوالعمل اجرایی و همچنین تفاهم نامه‌های مربوط به آن در بهمن سال 94 تأسیس شد تا با نظارت و هماهنگی 31 دفتر محیط زیست و توسعه پایدار ادارات كل ورزش و جوانان استان‌های كشور (به عنوان دبیران استانی این ستاد) این هدف را در سراسر كشور دنبال كنند.

حال با گذشت چند سال از تاسیس این کمپین در کشور؛ کلانشهرها برای کاهش آلودگی و ترافیک از این طرح با آغوش باز استقبال کرده‌اند.

کمپین سه شنبه‌های بدون خودرو در زنجان نیز در اواخر سال 97 مطرح شد که هم اکنون با گذشت یک‌سال بنا به دلایلی عملیاتی نشده است.

رئیس شورای شهر زنجان در گفت‌وگو با صدای زنجان می‌گوید: این کمپین در سراسر کشور اجرا می‌شود و قرار بر این بود در شهر زنجان نیز در راستای کاهش ترافیک و آلودگی برای مدتی برای مسئولین در راستای فرهنگسازی اجرا شود.

حمیدرضا حمیدی تصریح می‌کند: برای اجرای این طرح در زنجان مستلزم مصوبات شورای ترافیک و همچنین ایجاد محدودیت‌هایی در شهر است. وی معتقد است هم اکنون این طرح مهم در دستور کار شورای شهر زنجان قرار دارد و امیدواریم سال آینده عملیاتی شود.

باید فرهنگسازی شود

این مسئول با اشاره به اینکه استفاده از دوچرخه به جای خودرو در میان مردم نیاز به فرهنگ سازی دارد، ابراز می‌کند: می‌بایست همشهریان استفاده از دوچرخه به صورت داوطلبانه را بپذیرند و برای رسیدن به این هدف نیاز به فرهنگسازی است.

وی با تاکید به اینکه فرهنگ استفاده از دوچرخه در شهر زمانبر خواهد بود، ادامه داد: تجارب نشان داده با مصوبه و اجبار زودتر به نتیجه می‌رسیم و برای همین در پی آن هستیم اقدامات و مقدمات اولیه دوچرخه سواری در مرکز شهر برای همشهریان مهیا شود و به مرور زمان مردم به آن روی می‌آورند.

مدیر مهندسی ایمنی و ترافیک شهرداری زنجان نیز با اشاره به افزایش خودرو در شهر و  کم عرض بودن مسیرهای موجود در مرکز شهر، اظهار می‌کند: خیابانهای مرکز شهر زنجان گنجایش افزایش خودرو را ندارد و بی‌شک انجام اقدامات لازم در کاهش ترافیک در این منطقه ضروری به نظر می‌رسد.

فرزاد جعفریه می‌افزاید: موضوع استفاده از دوچرخه به ویژه در مرکز شهر بسیار مهم است و در راستای آن ایجاد و طراحی خطوط دوچرخه سواری، ارایه تسهیلات و امکان کرایه دوچرخه برای همشهریان در بودجه سال آینده پیش‌بینی شده است.

وی در ادامه با اشاره به اهداف استفاده از دوچرخه سواری در زنجان عنوان می‎کند: دوچرخه سواری بیشتر برای تفریح و یا حمل و نقل می‌باشد که ما سعی داریم دوچرخه سواری با هدف حمل و نقل در زنجان توسعه پیدا کند.

خط یک کیلومتری دوچرخه

این مسئول ادامه می‌دهد: یکی از اهداف ما در این زمینه ایجاد خطوط دوچرخه سواری در موازات اتوبوس های شهری است که امیدواریم با مطالعات دقیق؛ خطوط دوچرخه‌سواری به مساحت یک کیلومتر در شعاع مرکز شهر ایجاد شود.

وی به آلودگی‌های برخی استان‌ها در این ایام اشاره کرد و گفت: اجرای این چنین طرحهایی در استان کمک می‌کند تا به وضعیت برخی از کلانشهرهای کشور دچار نشویم و هوای پاک را استنشاق کنیم.

جعفریه با اشاره به مسیرهای دوچرخه سواری در مرکز شهر خاطرنشان می‌کند: شعاع این مسیر از شرق تا میدان آزادی، از غرب تا امیرکبیر و از شمال تا سعدی وسط است و کرایه دوچرخه ها به گونه‌ای خواهد بود که شخص اجاره کننده در طول مسیر امکان تحویل دوچرخه را دارد و نیازی به مبدا این ایستگاه‌ها نیست.

این مسئول در پاسخ به این سوال که آیا دوچرخه سواری برای بانوان زنجانی نیز مهیا است یا خیر، می‌گوید: در این مسیرها دوچرخه سواری بانوان موردی نداشته و آنها نیز می‌توانند در اجرای این کمپین سهیم باشند.

خودروها باید هزینه بدهند

وی با بیان اینکه اقدامات مهمی در راستای افزایش استفاده از حمل و نقل عمومی در زنجان انجام شده است، اظهار می‌کند: برای کاهش اتوبوس‌های شهری به ویژه در مرکز شهر طرح جدیدی با عنوان افزایش پایانه‌های اتوبوسی در زنجان اجرا شد که در آن پایانه‌ها به مناطق دیگر به جز مرکز شهر منتقل شدند.

این مسئول ادامه می‌دهد: در نتیجه اجرای این طرح در زنجان، هم اکنون تعداد اتوبوس‌هایی که از مرکز شهر تردد می‌کنند از 146 دستگاه به 10 تا 14 دستگاه کاهش یافت و علاوه بر آن برای سهولت عبور و مرور حمل و نقل عمومی 3.8 سانتی متر از خیابان های مرکزی شهر برای اتوبوس‌های شهری اختصاص داداه شد.

با افزایش سهم خیابان برای اتوبوسها عرصه برای خودروهای شخصی تنگ می‌شود و این سبب افزایش ترافیک برای خودروهای شخصی می‌گردد که جعفریه این موضوع را یکی از اهداف شهرداری می‌داند و توضیح می‌دهد: با تنگ شدن خیابان برای خودورهای شخصی و افزایش ترافیک برای این خودورها مردم به استفاده از حمل و نقل عمومی ترغیب می‌شوند.

وی تاکید می‌کند: تنگ شدن عرصه برای خودروهای شخصی در اجرای این طرح در زنجان قابل پیش‌بینی بود و معتقدیم به مرور زمان مردم برای کاهش اتلاف وقت در ترافیک‌ها، به سمت استفاده از وسایل عمومی و دوچرخه سواری روی می‌آورند.

مدیر مهندسی ایمنی و ترافیک شهرداری زنجان در ادامه با اشاره به محدودیت طرح ترافیکی در زنجان می‌گوید: در راستای کاهش ترافیک در مرکز شهر طرح‌هایی از قبیل زوج و فرد و یا پرداخت هزینه برای تردد خودروهای شخصی در مرکز شهر را در دستور کار داریم که امیدواریم از سال آینده اجرا شود.

هم اکنون جمعیت استان بالغ بر یک میلیون و 600 هزار نفر است که برای این جمعیت بیش از 561 هزار وسیله نقلیه وجود دارد به طوریکه این امر سبب شده سرانه خودرو در زنجان 1.5 برابر میانگین کشوری شود.

با توجه به اینکه زنجان یکی از استان‌های پاک و سالم آب و هوایی در کشور محسوب می‌شود، اجرای برنامه‌هایی در راستای کاهش استفاده از اتومبیل‌های شخصی از سوی مسئولان استانی و همچنین همکاری مردم در کاهش آلودگیهای هوا که خودمان از آن نفس می‌کشیم لازم و ضروری به نظر می‌رسد.