زهره میرعیسی خانی- دﻧﯿﺎی ﺻﺪا، در ﮐﻨﺎر زﯾﺒﺎﺋﯽ ﻫﺎی ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ اﻧﮑﺎر ﺧﻮد از ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ ﻫﺎی ﺧﺎﺻﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. متاسفانه عموم مردم، تعریف شفاف و دقیقی از صدابرداری ندارند. اغلب تصور می‌کنند که صدابرداری، ضبط و پخش صدا است و صدابردار، فردیست معمولی و در کل شخص مهمی به حساب نمی‌آید. هیچ وقت در هنگام گوش دادن به یک قطعه موسیقی یا تماشای یک فیلم پرسیده نمی‌شود صدابردارش کیست.

صدابرداری حرفه‌ای است سخت، پر مسئولیت، نیازمند دقت، خلاقیت، صبر، و گوشی فوق العاده شنوا. به غیر از موارد فوق،  یک صدابردار واقعی، نیازمند دانشی بنیادین  نیز است.  بخشی از این دانش، عبارتست از: آشنایی نسبی با کامپیوتر (سخت افزار و نرم افزار)  چگونگی کارکرد، توانایی عیب یابی، تسلط بر روند کارکرد سیستم‌های حرفه‌ای صوتی و تصویری

بسیاری از احساسات انسان از طریق صدا منتقل می‌شود، بسیاری از نوازندگان، به هنگامی نواختن قطعات با احساس، چشمانشان را می‌بندند. افرادی که نیاز به شنیدن موسیقی های‌لایت و آرامش بخش دارند، با چشمان بسته موسیقی گوش می‌دهند. صدا و مبحث شنیدن و گوش دادن دنیایی بسیار بزرگ دارد. صدابردار باید به این مفاهیم اشراف داشته باشد.  باید گام‌ها را بشناسد، میکروفون‌گذاری را بلد باشد‌، باید بداند فرکانس‌های مختلف صدا چه موقع و کجا می‌بایست مورد استفاده قرار گیرند. صداهای نزدیکی که به هنگام دوبله‌ی فیلم روی کاراکترها گذاشته می‌شود، بیننده را از فضای اصلی فیلم دور می‌کند‌.

در این خصوص «بابک علوی تنها»، با اشاره به اینکه از روی علاقه وارد این حرفه شدم، گفت: فعالیت در این حرفه بسیار مشکل است وغالبا هیچ کاری نیست و سالی یک یا دوبار سریالی ساخته می‌شود که آن هم آن قدر دست زیاد شده است که تهیه کنندگان قیمت پایین برای اجرای کار پیشنهاد می‌دهند که باید  منتظر باشی تا کسی زنگ بزند و  برای کاری دعوتت کند  و در این زمینه استخدام هم که نداریم و در کنار آن حقوق پایین هم می‌دهند و مشکلات در این حوزه بسیار است

وی با اشاره به اینکه در زنجان در ساخت چند کار کوتاه همکاری داشته است، افزود: کار ما سر و سامان خاصی نداردو از این شهر به ان شهر و دائما در حال سفر هستیم و از خانواده دور هستیم و کسی که وارد این کارها می شود باید یک علاقه داشته باشد و مثل تمام شغلهای دیگر پر مشکل هت هست  و  بیکاری و حقوق کم آن نیز وجود دارد و همه تصور دارند که طرف در سینما کار می کند و وضعش خوب است ولی وقتی  در این زمینه ورود می کنی چیزی نیست.

این صدابردار حوزه سینما با اشاره به اینکه در گروه صدابرداری فیلم خورشید مجید مجیدی فعالیت داشته است، افزود: در این فیلم دستیار صدابردار بودم و صدابرداری این فیلم را حسین بشاش بر عهده داشتند و ما هم افتخار این را داشتیم که در کنار ایشان به صدابرداری در این فیلم بپردازیم پیدا کنیم .

علوی تنها با اشاره به اینکه دستیاری صدابرداری را از زنجان شروع کردم  و تا صدا‌برداری  پیش رفتم، گفت: نبود فرصت‌های شغلی در زنجان موجب می‌شود تا هنرمندان به تهران مهاجرت کنند و در تهران نیز به عنوان صدا‌بردار نمی‌توانند وارد بازار کار شوند چرا که کسی چندان به آنها اعتماد نمی‌کند و باید فرد دوباره از دستیاری شروع کند و همه مراحل را از اول طی کند تا شناخته شود و به او اعتماد کنند و من دقیقا در این مرحله قرار دارم و اکنون دستیاری صدابرداری می‌کنیم  تا روابط بیشتر شود و ببینیم کسی به عنوان صدا بردار به من اعتماد می‌کند یا خیر؟

وی در خصوص کیفیت تجهیزات صدابرداری در ایران افزود: می توان اذعان کرد که تجهیزات صدابرداری در ایران  به تجهیزات جهانی نزدیک است ولی  تجهیزات به روزی که در کشورهای دیگر ساخته می‌شود، سریع وارد ایران نمی‌شود و این طور است که همان دستگاهی که ده سال پیش صدابرداران با آن کار می‌کردند همان دستگاه هنوز هم مورد استفاده قرار می‌گیرد تا در انتها دستگاه خود دچار مشکل شود و فرد ناچار به خرید تجهیزات جدید شود.

این هنرمند افزود: در ایران و به ویژه در زنجان چندان به مساله صدابرداری اهمیت نمی‌دهند. مخصوصا در جشنواره‌هایی که برگزار می‌شود قسمت صدا‌برداری کسی تا به حال کاندید نشده است، در صورتی که کارهای خوبی در این زمینه دیده می شود و چون اهمیتی به این موضوع نمی‌دهند کسانی که فیلم می سازند به مساله صدا برداری اهمیت نمی‌دهند.

وی با اشاره به اینکه در صورتی که فیلمی صدابرداری درستی نداشته باشد،  دچار نقص فنی است، گفت: گاها مشاهده می‌شود که فیلمی در جشنواره‌ای شرکت می‌کند اما به دلیل همین مشکلات، کنار گذاشته می‌شود و چون در انجمن سینمای جوان و مراکز آموزشی  سینما  افراد با این دیدگاه پیش می‌روند که همه چیز را تامین کنند و در آخر  صدا را سرسری هدایت کنند و همین مساله باعث می‌شود با همین ذهنیت افراد می‌روند جلو و با همین ذهنیت  کار خود را شروع می‌کنند و  مقوله صدا برداری برای آنها چندان اهمیت پیدا نمی‌کند .

وی افزود: این موضوع که مساله صدابرداری چندان اهمیت ندارد در زنجان بسیار مشاهده می‌شود و هر چه با ارگانهای مرتبط صحبت کردیم که حداقل تجهیزاتی که ارگانهای فرهنگی دارند را به کسانی  که در این زمینه مهارت ندارند، ندهید و این  تجهیزات در دست این افراد خراب می‌شوند ولی  متاسفانه به این مسائل اهمیت نمی‌دهند و دراین زمینه نیز از افراد ماهر بهره نمیبرند.

این صدابردار خاطرنشان کرد: در گذشته رویه این بود که صدابردار تجهیزات را اجاره می‌کرد و  صدابردارن با تهیه کننده هماهنگ می‌کردند که  تجهیزات را از کجا تهیه کنند. ضمن اینکه تجهیزات صدابرداری در گذشته قیمت چندانی نداشت و صدابردار می‌توانست با قیمت پایینی یک تجهیزات مناسب را تهیه کند و صدابردارن می‌گفتند که ما تجهیزات را خودمان می‌آوریم و کسی که می‌خواست در این زمینه فعالیت کند، با سایر رقبا به رقابت می‌پرداخت و صدابردارن نسبت به خرید تجهیزات اقدام کردند و همین موضوع باعث شد که صدابرداری که می‌خواهد در پروژه‌ای فعالیت کند، تجهیزات را خودش تامین کند.

وی ادامه داد: یک  موضوع دیگری که وجود دارد این است که دستمزد عوامل فیلم را حال از صدابردار و غیره با تاخیر واریز می‌کنند و مثلا فیلمی وارد جشنواره می‌شود و سه جایزه می‌گیرد اما  هنوز حقوق عوامل پرداخته نشده است و  این موضوع در صدا و سیما پررنگ‌تر است و وقتی کاری را انجام می‌دهی حقوق را دوسال بعد دریافت می‌کنی و این مساله به شدت آزاردهنده است. از طرفی اگر  در سریال های صدا و سیما کار نکنی تا مدتها بیکار می‌مانی.

علوی تنها با اشاره به اینکه عوامل پشت صحنه نیز در واقع با این هدف که سینما  روی می‌آورند که دیده شوند  ولی  بر اساس موقعیتی که  در سینما وجود دارند وارد پشت صحنه  فیلم می‌شوند، افزود: اموزش صدابرداری عموما به صورت تجربی است و افراد برای آنکه در این مورد آموزش ببینند معمولا در ابتدا با یک صدابردار وارد صحبت می‌شوند و پس از اینکه ابزار را شناختند، کم کم وارد کار می‌شود و مثل بازیگری و یا کارگردانی نیست که کلاس آموزشی داشته باشد و به صورت تئوری آموزش داده شود هر چند این موضوع نیز مانند سایر حوزه‌ها مسائل تئوری دارد اما در ایران چندان اهمیت داده نمی‌شود.